Gaashaanbuurta Nato oo maanta soo dhaweyneysa xubinimada Finland
Apr. 04 (Jowhar.com)-Calanka Finland ayaa lagu wadaa in laga taago xarunta gaashaanbuurta Nato ee magaalada Brussels, si loo xuso dalka dariska la ah galbeedka ee Ruushka oo noqonaya xubinta 31-aad ee xulafada reer galbeedka.
Madaxweynaha Finland Sauli Niinisto iyo xoghayaha arrimaha dibadda ee Mareykanka ayaa ku biiraya wasiirada gaashaanbuurta Nato xaflad ay uga qeyb galayaan.
Ku biiritaanka Finland waxay dhabar jab ku tahay Ruushka Vladimir Putin, oo marar badan ka cawday ballaarinta Nato ka hor duulaanka buuxa ee Ukraine.
Dhererka xadka Ruushka uu la wadaago dalalka xubnaha ka ah gaashaanbuurta Nato ayaa hadda laba jibaaray.
Finland waxay xuduud bari la wadaagtaa 1,340-km (832-mile) ee soohdinta bari ee Ruushka waxayna si rasmi ah u codsatay inay ku biirto isbahaysiga amniga reer galbeedka ee Sweden bishii May ee la soo dhaafay.
Waxay hore labadooduba u qaateen siyaasad aan toos ahayn. Laakin markii ay soo wajahday militariga Ruushka ee sii kordhaya, waxay door bideen inay u guuraan dammaanad qaadka ilaalinta ee uu bixiyay qodobka shanaad ee Nato, kaasoo sheegaya in weerar lagu qaado hal xubin uu yahay weerar dhammaan.
Duullaanka Ruushka ayaa keenay in ra’yiga dadweynaha Finland ay kor u kacaan ku biirista Nato oo 80% ay taageersan yihiin.
Codsiga Sweden ayaa hadda noqday mid xayiran, iyadoo madaxweynaha Turkiga Recep Tayyip Erdogan uu ku eedeeyay Stockholm inay soo dhaweeyeen mintidiinta Kurdiyiinta, Hungary sidoo kale wali ma ogola inay Sweden ku biirto.
Waddada Helsinki ku biirtay ayaa socotay muddo sannad ka yar, waxaana xafladda Talaadada ay ku soo beegantay sannad-guuradii 74-aad ee ka soo wareegtay aasaaskii Nato sannadkii 1949-kii.
Waxay si rasmi ah ugu biiri doontaa marka Wasiirka Arrimaha Dibadda Pekka Haavisto uu ku wareejiyo waraaqaha ka mid noqoshada Xoghayaha Arrimaha Dibadda ee Mareykanka Antony Blinken.
“Tani runtii waa maalin taariikhi ah, waxay u tahay maalin ku weyn isbaheysiga” ayuu yiri xoghayaha guud ee Nato Jens Stoltenberg ka hor xafladda.
“Finland waa xulafo aad u fiican, oo karti badan, waxay nala wadaagtaa qiyamkayaga, waxaanan filaynaa isbeddel aan kala go ‘lahayn oo loogu talagalay kursigeeda saxda ah ee miiska,” safiirka Maraykanka ee Nato Julianne Smith sheegtay BBC.
Waxay sheegtay inay rajaynayso in Sweden ay sidoo kale ku soo biirto shirka xiga ee Nato ee ka dhacaya Lithuania bisha Luulyo.
Wasiir ku xigeenka arrimaha dibadda ee Ruushka, Alexander Grushko, ayaa ka digay in haddii xulafada cusub ee Nato ee Finland ay halkaas geeyaan ciidamo ama kheyraad, Moscow “ay qaadi doonto tillaabooyin dheeri ah si ay si kalsooni leh ugu sugto ammaanka militariga Ruushka”.
Axadii, safiirka Ruushka ee Belarus, Boris Gryzlov, ayaa sheegay in Moscow ay u wareejin doonto hubka nukliyeerka ee taatikada ah meel u dhow xudduudaha galbeedka Belarus si loo kordhiyo fursadaha lagu xaqiijinayo amniga.
Si kastaba ha ahaatee, xoghayaha guud ee gaashaanbuurta Nato ayaa sheegay in aysan wali arag wax isbedel ah oo ku yimid mowqifka nukliyeerka ee Ruushka.
Nato waxa ay hadda ku yeelan doontaa toddobo xubnood oo ka tirsan badda Baltic, taas oo sii go’doomin doonta gelitaanka xeebta ee Ruushka ee St Petersburg iyo meesha yar ee Kaliningrad.
